Ph metre, gastroözofageal reflü hastalığının (GÖRH) şüphesinde asit geri kaçağını tespit etmek için kullanılan bir tetkiktir. Bu testte, yemek borusuna asit ölçen bir cihaz veya kablo yerleştirilir ve en az 24 saat (bazen 72 saat) boyunca öğürme, geğirme gibi şikayetlerle birlikte yemek borusuna geri gelen sıvının içerik analizi yapılır. Yemek borusuna geri gelen sıvının asit, tükürük veya safra olup olmadığını belirlemek ph metre ile mümkündür. Bu şekilde tedaviye de yol göstermektedir.
Reflü hastalığı, mide içeriğinin yemek borusuna ve bazen boğaza kadar geri kaçmasıdır. Mide yanması, yemek borusunda yanma, ağza acı su gelme gibi belirtilerle kendini gösterir. Kesin bir tanı için endoskopi ve ph metre bir arada kullanılmalıdır. Endoskopi, gözle görülebilen hastalıkları tespit ederken, ph metre geri gelen sıvının içeriğini analiz eder. Reflü hastalığında tedavi; diyet değişiklikleri, ilaç tedavisi, endoskopik tedaviler ve ameliyat seçeneklerini içerir.
Ph metre testinin kablolu ve kablosuz olmak üzere iki yaygın çeşidi vardır. Kablolu ph metre, ince bir kablo ile burundan yemek borusuna yerleştirilir ve 24 saat boyunca ölçüm yapar. Kablosuz ph metre ise hasta uyutularak endoskopi yoluyla yemek borusuna yerleştirilen küçük bir kapsül kullanır ve 72 saat boyunca ölçüm yapar. Her iki yöntemin avantajları ve dezavantajları vardır.
Ph metre, GÖRH ile ilgili durumlar ve şüphelerde yaygın olarak kullanılır. Endoskopinin göremediği asit kaçağını kesin olarak belirlemek ph metre ile mümkündür. Ayrıca, boğaz sorunları, akciğer sorunları gibi asit kaynaklı problemleri tanılamak için de kullanılır. GÖRH tedavisi için ameliyat planlanıyorsa öncesinde ph metre testi mutlaka yapılmalıdır.
Her iki ph metre testi de güvenilirdir ve ciddi bir risk taşımaz. Test öncesinde asit azaltıcı ilaçlar ve mide koruyucuların kesilmesi gerekmektedir. Hastaların mevcut kronik hastalıklarını doktorlarıyla paylaşmaları önemlidir.
Sonuç olarak ph metre, reflü hastalığının tanısında güvenilir ve önemli bir tanı aracıdır. Hem kablolu hem de kablosuz ph metre çeşitleri, asit geri kaçağının tespitinde etkili ve güvenilir sonuçlar sağlamaktadır. Bu testler, hastaların belirtilerini değerlendirmek, tedavi planlamak ve ameliyat öncesinde detaylı bir değerlendirme yapmak için kullanılır. Ph metre, endoskopi ile beraber kullanıldığında, reflüye bağlı komplikasyonların önlenmesine ve uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesine yardımcı olur. Güvenli bir test olması ve minimal risk taşıması, ph metre testini GÖRH tanısı için ideal kılmaktadır. Bu nedenle, belirtileri olan hastaların uzman bir gastroenterolog gözetiminde ph metre testi yaptırmaları, GÖRH ile ilgili doğru tanının konulmasına ve etkili tedavinin uygulanmasına katkı sağlayabilir.
Endoskopi en kısa tanımıyla ağız içinden mide çıkışı ve on iki bağırsağın ilk bölümüne kadar olan sindirim sistemi bölümlerinin kamera ile incelenmesidir. İşlem ucunda küçük kamera bulunan elastik kıvamda yüksek teknoloji ürünü bir hortum (endoskop) ile olmaktadır.
Endoskopi diğer bir adıyla gastroskopi olarak bilinmektedir. Endoskopi ile boğaz, yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağı kamera ile net olarak görülebilmektedir. Hastalıklar teşhis edilmektedir. Bazı durumlarda endoskopik tedaviler yapılmaktadır (kanama durdurma gibi).
Endoskopi anestezi doktoru eşliğinde, tam uyutularak, herhangi bir şey hissetmeden güvenle uygulanmaktadır. Endoskopinin yan etkileri oldukça az olup ihmal edilecek düzeydedir.
Endoskopi en ideal bir şekilde bu alanda uzmanlık yapan gastroenteroloji uzmanı hekimler tarafından yapılmalıdır.
Endoskopinin yaşı yoktur. Gereklilik halinde her yaşta endoskopi yapılabilir.
İlaçlarla geçmeyen;
Endoskopi ile yemek borusu, mide ve bağırsağın ilk bölümü tam olarak kamera ile görülür. Gereğinde helikobakter bakterisi ve mikroskop altında görülebilen hastalıklar (metaplazi gibi) için parça alınabilir. Parçanın sonucuna göre gereğinde endoskopik takibin devamı gerekebilir.
Endoskopi sonucunda mide ülseri saptananlar, atrofi ve metaplazi saptananlar, mideye balon dilatasyon uygulananlar, siroz varisi tedavisi görenler, ailede kanser hikayesi olanlar doktorun önereceği periyod dahilinde endoskopi tekrarına ihtiyaç duyabilir.
Endoskopinin alternatifi var mıdır? Bu sorunun cevabı hayırdır. Tabi ki endoskopi yapılamadığında tomografi, MR gibi tetkikler ile görüntüleme yapılabilir. Ancak bunlar endoskopinin bize sunduğu olanakların yanına bile yaklaşamazlar.
Son olarak endoskopi doktoru –ki mümkün olduğunca gastroenteroloji uzmanı olmalı- sık sık değiştirilmemelidir. Nasıl ki insan kuaförünü memnun kaldığı müddetçe değiştirmiyorsa endoskopi doktorunu da memnun olduğu sürece değiştirmemelidir. Çünkü sizi baştan bilen hekim sizi daha iyi takip edecektir.
DOÇ. DR. TURAN ÇALHAN © 2023 TÜM HAKLARI SAKLIDIR.
